گفتگو با مهر

گفت‌وگوی اختصاصی کارآفرین صنایع فرهنگی و خلاق با مهر 

در راستای شعار امسال با عنوان «سرمایه‌گذاری در تولید»، خبرگزاری مهر به سراغ یکی از کارآفرینان موفق در صنایع فرهنگی و خلاق رفت. این کارآفرین، که فارغ‌التحصیل رشته مدیریت و برنامه‌ریزی فرهنگی است، با تمرکز بر توسعه صنایع خلاق کشور، ایده‌ها و نظرات جالبی درباره سرمایه‌گذاری در این حوزه ارائه داد. وی اعتقاد دارد که صنایع فرهنگی و خلاق نه تنها می‌توانند اقتصاد کشور را بهبود بخشند، بلکه به ارتقای جایگاه قدرت نرم ایران در سطح جهانی نیز کمک می‌کنند.

 اهمیت صنایع فرهنگی در اقتصاد جهانی

این کارآفرین در ابتدای صحبت‌های خود به نقش صنایع فرهنگی در اقتصاد جهانی اشاره کرد و گفت: «طبق آمار سازمان توسعه سازمان ملل، ارزش صادرات جهانی خدمات خلاق در سال گذشته میلادی به ۱.۴ تریلیون دلار رسیده است. این بخش از اقتصاد، سالانه رشدی معادل ۱۶.۵ درصد را تجربه می‌کند و سهم آن در تولید ناخالص ملی کشورها به طور متوسط ۶.۵ درصد است. این اعداد و ارقام نشان‌دهنده جایگاه ویژه‌ای است که این صنایع در اقتصاد جهانی دارند.»

وی ادامه داد: «صنایع فرهنگی و خلاق ویژگی‌های خاصی دارند که باعث می‌شود از سایر بخش‌های اقتصادی متمایز باشند. این صنایع به طور مستقیم به نوآوری، خلاقیت و ارزش‌آفرینی در جامعه کمک می‌کنند و در عین حال می‌توانند به عنوان ابزاری برای تقویت قدرت نرم کشورها مورد استفاده قرار گیرند.»

 وضعیت ایران در صنایع فرهنگی و خلاق

با وجود پتانسیل‌های فرهنگی و تاریخی عظیمی که ایران داراست، رتبه کشور در قدرت نرم جهانی چندان مطلوب نیست. این کارآفرین خاطرنشان کرد: «ایران با دارا بودن ۲.۲۵ درصد از میراث فرهنگی ثبت‌شده جهانی و جایگاه ۱۰ کشور اول در حوزه صنایع فرهنگی، یکی از کشورهایی است که ظرفیت بالایی برای توسعه این صنعت دارد. با این حال، در قدرت نرم جهانی رتبه ۶۲ را داریم که نشان‌دهنده فاصله زیاد ما با کشورهای پیشرو در این حوزه است.»

وی افزود: «باید توجه داشت که صنایع خلاق و فرهنگی نه تنها ابزارهایی برای توسعه اقتصادی هستند، بلکه به عنوان ابزاری برای انتقال فرهنگ، ارزش‌ها و هویت ملی نیز کاربرد دارند. ما باید بتوانیم از این فرصت‌ها به بهترین شکل ممکن استفاده کنیم تا جایگاه ایران را در جهان ارتقا دهیم.»

4. شبکه‌سازی نهادها: او افزود که همکاری میان نهادهای دولتی، خصوصی و مردمی می‌تواند تاثیر قابل توجهی در پیشبرد اهداف داشته باشد. «شبکه‌سازی و ایجاد تعامل میان این نهادها می‌تواند منابع و امکانات موجود را بهینه‌سازی کند، در این زمینه ما در حال تکمیل پلتفرم جامع صنایع خلاق به نام اپلیکیشن سدا هستیم»

5. پیوست رسانه‌ای قوی: وی بیان کرد که رسانه‌ها نقش کلیدی در معرفی و تبلیغ صنایع فرهنگی دارند. «ما باید از قدرت رسانه‌ها برای معرفی دستاوردها و ظرفیت‌های این صنعت استفاده کنیم. این امر نه تنها به جذب سرمایه‌گذاری کمک می‌کند، بلکه تصویر مثبتی از ایران در سطح جهانی ارائه می‌دهد.»

 چشم‌انداز آینده ایران در صنایع فرهنگی

این کارآفرین در پایان گفت‌وگو بر لزوم همگرایی و همکاری همه‌جانبه تاکید کرد. وی اظهار داشت: «اگر همه بخش‌ها با هم متحد شوند و با برنامه‌ریزی هدفمند و دقیق پیش بروند، ایران می‌تواند در آینده نزدیک به یکی از قطب‌های جهانی صنایع فرهنگی و خلاق تبدیل شود. این نه تنها سهم کشور در اقتصاد جهانی را افزایش می‌دهد، بلکه به ارتقای قدرت نرم و تقویت هویت ملی نیز کمک می‌کند.»
​​​​​​​او با ابراز امیدواری نسبت به آینده، گفت: «راه دشواری پیش رو داریم، اما اگر همه با هم برای یک هدف مشترک تلاش کنیم، می‌توانیم به نتایج بزرگی دست یابیم. ایران شایسته جایگاهی برتر در صنایع فرهنگی و خلاق است و این جایگاه تنها با تلاش، همفکری و همکاری همه‌جانبه قابل دستیابی است.»

این مصاحبه نشان‌دهنده اهمیت و پتانسیل بالای صنایع فرهنگی و خلاق در توسعه اقتصادی و ارتقای جایگاه ایران در سطح جهانی است. امیدواریم با اجرای این راهکارها و توجه به این ظرفیت‌ها، شاهد پیشرفت‌های چشم‌گیر در این حوزه باشیم.

 راهکارهای توسعه صنایع خلاق در ایران

برای بهره‌برداری از ظرفیت‌های موجود در کشور و تحقق شعار سال، این کارآفرین چند راهکار عملی ارائه داد:

1. تمرکز بر نسل جوان: وی معتقد است که انرژی، خلاقیت و ایده‌های نسل جوان می‌تواند به عنوان محرک اصلی در توسعه صنایع خلاق استفاده شود. «جوانان ما پتانسیل زیادی دارند، اما نیازمند حمایت، هدایت و فرصت‌های مناسب هستند تا بتوانند ایده‌های خود را به واقعیت تبدیل کنند.»

2. وجود آمار شفاف و اطلاعات دقیق: او تاکید کرد که دسترسی به آمار و اطلاعات شفاف یکی از پیش‌نیازهای اساسی برای برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری درست در این حوزه است. «بدون آمار دقیق، نمی‌توان استراتژی‌های کارآمد تدوین کرد. دولت و نهادهای مسئول باید بستری فراهم کنند که اطلاعات به صورت آزاد و شفاف در اختیار فعالان این صنعت قرار گیرد.»

3. تدوین راهبردهای ملی: این کارآفرین بر اهمیت وجود یک استراتژی ملی تاکید کرد. «ما باید یک نقشه راه جامع برای توسعه صنایع فرهنگی و خلاق داشته باشیم که توسط متخصصین و فعالان فرهنگی نوشته و شامل تمامی بخش‌های مرتبط باشد. این نقشه راه باید بر اساس پتانسیل‌های بومی و منطقه‌ای هر استان تدوین شود.»​​​​​​​

ایران می تواند یکی از قطب های جهانی صنایع فرهنگی باشد

صنایع فرهنگی ایران همچنان سِدا ندارد
یادداشت در سایت جامعه مدیران فرهنگی ایران

چرا باید برای ثبت مالکیت فکری اثر فرهنگی در راهروهای ادارات برای کاغذبازی‌های بیهوده وقت صرف شود تا در آخر هنرور، اصلا منحصرف شود؟ مدیران ارشد باید متوجه دستورات و سخنرانی‌ها و تصمیمات کلان اقتصادی باشند. در کشورهای پیشرفته مهارت‌آموزی به خصوص در عرصه فرهنگی و هنری یک ساختار بدیهی و متداول است اما در کشور ما هنرمند هنوز در ساختار مدیریت، تامین و توزیع کالای خود را احساس نمی‌کند. از طرفی دولت علی‌رغم برنامه‌های توسعه‌ای برای رصد و پاییش این قشر به خاطر عدم اطمینان و ترس از دخالت و مالیات و نبود طرح حمایتی جذاب و قابل قبول، اطلاعات کافی از کارگاه‌ها، هنرمندان و فعالان این حوزه ندارد.
می‌شود در قالب هم‌صدایی و توزیع متوازن و اهدای پیشنهادات رد نشدنی با ایجاد گفتمان در میان بازیگران صنایع خلاق تحولی شگرف ایجاد کرد و به توان قدرت نرم ملی افزود. ایران مهد فرهنگ و هنر است. باید هر ایرانی آوای هنری خود را به گوش جهانیان برساند. با تداوم تحریم‌های اقتصادی و نفتی و محدودیت منابع طبیعی، فرصت صادرات محصولات فرهنگی می‌تواند ارزش‌آفرینی و ثروت افزایی را برای کشور به همراه داشته باشد. ایران در حوزه تنوع صنایع دستی در تراز هند و چین و جزو چند کشور سرآمد جهان است اما با این رتبه ایران در صادرات صنایع دستی 31 است که هیچ مناسبتی با ظرفیت‌ها و تنوع رشته‌های فرهنگی در ایران ندارد. نگاه بیش‌تر مدیران فرهنگی و هنرمندان کشور به این صنعت نگاه سنتی و غیرکاربردی است. در حالی که ما در کشورهای صنعتی مثل آلمان نرخ قابل توجهی تولید ناخالص در حوزه هنرهای دستی داریم. توجه آنها به صعود، شاخص است تا صدایی از سهم جهانی داشته باشند. ما در سدا با استفاده از گیمفیکشن، بازاریابی آمیخته و بهره‌گیری از ظرفیت‌های دستگاه‌ها و نهادها مرتبط به توزیع امکانات و فرصت‌ها و هدایت این صنایع برای رسیدن به سهم و جایگاه متناسب، دنبال خواهیم کرد تا صدای همه باشیم اما هنوز گوشی بدهکار نیست و صنایع فرهگی ما همچنان سدا ندارد.

​علی نیازی: به دفعات شنیدیم از مسئولان که دم از شکوفایی ایران و اعتلای فرهنگی زدند، اما تنها سخنوری کردند. برای هریک از مشکلات امروز جامعه، اندیشه‌ورز حرفه‌ای و راهکارهای متعددی مبتنی بر تکنولوژی مثل IT و Ai و بلاکچین داریم. مشکل در نشنیدن است. ایران از این مواهب علمی و طبیعی و تاریخی زیادی سرشار است اما از آن‌ بهره‌برداری درستی نمی‌کنیم.
چند سال است دیگر منتظر کسی نمی‌مانم و به نوبه خودم آستین بالا زدم و 2 مجموعه استارتاپی راه‌اندازی کردم و زنجیره‌ای از محصولات فرهنگی درقالب کتاب، بازی، تئاتر و دوره‌های آموزشی ایجاد کردم. باور دارم برای ایجاد یک پیوست فرهنگی عمیق باید ارتباط همسو نسل سازنده با نسل آینده برقرار شود. برای همین پای درد دل هنرمندان باتجربه زیادی نشستم و به نیازهای هنرجویان و نسل Zها دادم. در نهایت به مجموعه‌ای دسته‌بندی‌شده از مشکلات رسیدم و با مقوله‌بندی آنان به دنبال راهکارهای عملی در تکنولوژی نوین گشتم و در نهایت در قالب کاربست ویژه‌ای به پلتفرم جامع صنایع خلاق «سدا» رسیدم.
​​​​​​​قریب به یک سال است با اندک سرمایه شخصی شروع به پیاده‌سازی کردم. مقدمات راه‌اندازی را بررسی و طرح اولیه را ایجاد کردم اما در بخش‌هایی نیاز به سرمایه‌گذاری بیش‌تر و همکاری و هم‌افزایی دستگاه‌ها و وزارت‌خانه‌هایی مثل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، معاونت علمی ریاست‌جمهوری، کمیته امداد و صندوق‌ها و سازمان‌های مردم‌نهاد وجود دارد. به‌طور مثال برای این‌که برای هر محصول فرهنگی خاص نیازمند صدور شناسنامه الکترونیکی معتبر در زمان کوتاه و هزینه معقول است اما متاسفانه به دلیل عدم توجه لازم و نبود گردش مالی

درست در برخی رشته‌ها، شاهد فراموشی یک سری از هنرها شده‌ایم. در حالی که رشد اقتصادی در حوزه صنایع خلاق در جهان چند برابر افزایش یافته است، در ایران در برخی از رشته‌های هنری دچار فراموشی شدیم تا جایی که دیگر جانشینی  برای ادامه حیات آن هنر نمانده است.  یکی دیگر از این دغدغه‌ها، موضوع فروش آثار است. اغلب هنرمندان به خصوص در ابتدای مسیر کسب‌وکار خود فرصت یا توانایی فروش ندارند. صد حیف که در یک پویش ملی به دنبال این نیستیم که هنرمندان فرهیخته ما از جنبه مالی اثر منتفع شوند در «سدا» مجموعه‌ای از شیوه‌های مارکتینگ و برندسازی را در نظر گرفتیم. برای رونق‌بخشی به اقتصاد فرهنگ نیازمند مشارکت تمامی دستگاه‌ها و بخش خصوصی هستیم. ​​​​​​​

دوره های آموزشی (آموزش ببین و کار شروع کن)

از آخرین مطالب باخبر شوید

​​​​​​​